Mijn zoon deed dit jaar eindexamen. Heb ik ook vaak gedaan. In de psychologie bijvoorbeeld. Rollenspel. Kamasutra: I was you and you was me. What else is new?

Hetzelfde van twee kanten.

Deze week was de Dalai Lama op onze televisie, maar hij keek niet verder dan zijn neus lang is. Zaterdag een Tibetaans gebedsvlaggetje bij de Volkskrant en gezeur om geld. 20.000 Tamils vermoord’, las ik in De Volkskrant eerder deze week. Of ik een Lot van de Postcodeloterij wilde – voor goede doelen – vroeg een lief meiske aan mijn deur? Zat dat meiske niet ook in de zaal bij DL?

Na mijn schooltijd stond ik een decennium aan de andere kant van het onderwijsproces. Hetzelfde stuk, andere rol. Studenten en echte tandartsen kregen van mij te horen, hoe je met respect voor de klant toch gewoon rijk kon worden. Als docent/trainer herhaalde ik de lessen van mijn eigen leermeesters. Natuurlijk deed ik dat. Daar voegde ik mooie interactieve oefeningen, in samenwerking met acteurs, aan toe. In tien jaar veranderde de lesstof in het tempo waarin de klant veranderde. Het oude adagium: ‘mond open, bek dicht’ wordt her en der door tandartsen nog wel toegejuicht, menig klant echter laat zijn tanden zien.

Het open boek van toen is de open laptop van nu?

Wat ook veranderd is, is het open boektentamen. Van mijn studie herinner ik mij, dat je soms in het studieboek dingen mocht opzoeken tijdens het examen. Alleen docenten met meer dan een maand voorsprong op de student durfden dit aan. Hun vragen waren domweg zo slim, dat je aan het boek alleen nooit genoeg had. Je moest bij de les blijven om de finesses te begrijpen – en het geniep van die docent natuurlijk. Die docenten zouden tegenwoordig ook niet bang zijn van Open Access 😉 Wel verdomde lastig om voorsprong te houden op Google en Wikipedia. Maar soms lijken docenten een beetje op Maggie Thatcher. Van haar is de bekende Chinese uitspraak: “Democracy all right, but why give it to the people?” De baas wil heel graag iets voor zichzelf houden, zich onderscheiden. Al was het maar uit boerenslimheid.

Van wieg tot wieg.

In het bundeltje ‘Bidden is niet genoeg’ wordt het concept cradle to cradle, of in het Nederlands: Afval = voedsel van de Hamburgse chemicus Michael Braungart en de Amerikaanse architect William McDonough door Mark van Baal nog eens opgevoerd. Beide heren mogen zelfs bij de Chinese president Yu Jintao binnen zonder kloppen. Hun pleidooi om economische en duurzame groei gelijkop te laten gaan, spreekt wereldwijd aan. Niet je schuldig voelen over al dat consumeren en produceren, maar anders produceren roepen zij. Niet langer iets maken, dat van wieg tot graf meegaat – en daarna dus toch weer tot afval wordt, maar van wieg tot wieg: Is je auto opgereden, dan wordt deze helemaal afgebroken en alle onderdelen worden hergebruikt – niks afval. Alle producten volledig recyclebaar. Het idee is dus ‘gebruik’ in plaats van ‘verbruik’. Op de omslag zien we onze premier op een preekstoel, biddend.

Blokken

Blokken (nee niet bloggen) is niet hetzelfde als leren. De bulk van de leerlingen en studenten blokt voor examens. Soms komt er een hersenhelft aan te pas, vaker zijn de hersenen tijdens het eindexamen nog zo goed als nieuw, weinig gebruikt, altijd binnen gestaan, goed bewaterd en veel bewierookt.

Onderwijs is het enige productieproces, waarbij afval(lers) door hergebruik altijd al aanzien genoot.

Dus al doe je je hele leven niets anders dan studeren en daarover vertellen …  je blijkt naadloos in het cradle to cradle concept te passen, het nieuwe evangelie. De nieuwe leer verkondigt, dat je èn het milieu (voor sommigen hun afkomst) kunt sparen èn goed geld kunt verdienen. Zo lees ik het voorbeeld van de auto, die tijdens het rijden giftige stoffen uit de lucht opzuigt en weer verbrandt.

Studenten beginnen aan elke module als een leeg blok. De universitaire en hogeschool docenten vullen die leegte. Massaproductie. Als een student een blok voor 60% vol heeft, wordt hijzelf docent (AIO) en later hoofddocent (UHD). Wie (vrij naar Cruijff) meer dan 60% in het bovenste blok, langer dan een jaar, weten vast te houden, gaan daarna over het geld. Voor al dan niet fundamenteel onderzoek (de onderzoeksdirecteuren). De gewone docenten mogen hun blokken, gevuld met van eigen of geleend collegegeld gekochte kennis, overstorten in de jongste lichting studenten: mogelijkheden tot eindeloos hergebruik van hersenen. Geen afval. Van wieg op wieg op wieg, reïncarnatie, lifecycle perpetuum mobile, oudgeld, nieuwgeld, inflatie …

Nut

Ik ben ervoor om fundamenteel onderzoek nog slechts te gunnen aan geleerden met minstens twee linkerhanden. Afval = voedsel. Wie weet werkt juist bij hen serendipiteit in ons voordeel. In tijden van crisis gaat het edoch vooral om probleemoplossend en praktijkgericht denken en handelen. Aannemers hebben we nodig. De prioriteitstelling van de problemen dient democratisch bepaald te worden. Zo was immers het album The Wall van Pink Floyd ook bedoeld. Lege blokken behoeven no education. Stapelen moet je ze. Tot een muur tegen al die oprukkende ellende.

Aannemen Dalai Lama, niet wijs in een oceaan liggen dobberen.

Bidden is niet genoeg.

Categorieën:Boeken, Geld, Geloof, Krant, Meisjes en jongens, School, Wetenschap